© nederlands tijdschrift voor geneeskunde

r e f e r at e n
De alexandertechniek: effectieve
beperkingen lijkt het zinvol om de optie van dia betes mellitus. Yusuf et al. rapporteren behandeling van rugpijn
alexandertechniek te bespreken met patiën- over de effecten van behandeling met telmi- Waarom dit onderzoek? Ondanks het vaak ten met chronische of recidiverende rug-
vóórkomen van chronische of recidiverende Belangrijkste resultaten. Ondanks een iets
rugpijn is een effectieve behandeling niet voorhanden. Eén van de vele interventies Literatuur
(–3,8/–2,0 mmHg) bleken noch de primaire Little P, Lewith G, Webley F, Evans M, Beattie trolled trial of Alexander technique les- (HR: 0,94; 95%-BI: 0,87-1,01) en ook het chronic and recurrent back pain. BMJ. ontstaan van diabetes mellitus type 2 (HR: quente aanraking patiënten bewust van hun 0,82; 95%-BI: 0,65-1,04) significant ver- actieve spieren, waardoor zij ongewenste Consequenties voor de praktijk. Op basis van
Telmisartan ter preventie van
deze gegevens is er geen argument voor een Onderzoeksvraag. Zijn alexandertechniek, recidief-CVA of cardiovasculaire
behandeling met telmisartan direct na een massage of bewegingsadviezen effectief bij aandoeningen
CVA ter vermindering van het aantal recidie- Waarom dit onderzoek? Een verhoogde bloed-
ven, andere cardiovasculaire aandoeningen druk is de belangrijkste risicofactor voor het of nieuwe diabetes mellitus type 2. Eerder Hoe werd dit onderzocht? In een gerandomi-
ontstaan van een CVA. Bloeddrukverlaging gerapporteerde gunstige effecten van RAS- seerde studie met factoriële opzet werden blokkade na een CVA lijken vooral samen te 579 patiënten met chronische of recidive- binatie met een diureticum vermindert de hangen met een substantiëlere bloeddruk- recidiefkans. Daarnaast zijn er aanwijzin- liefst 8 subgroepen.1 Deze kregen gebruike- lijke zorg, 6 sessies massage of 6 of 24 les- sen alexandertechniek, alle al dan niet ge- tensinesysteem (RAS) gunstig is bij mensen Literatuur
1 Yusuf S, Diener HC, Sacco RL, Cotton D, Onderzoeksvraag. Vermindert de angioten-
Ounpuu S, Lawton WA, et al. Telmisartan to activiteiten patiënten beperkt waren en hoe- sinereceptorblokker telmisartan het aantal prevent re current stroke and cardiovascular events. PRoFESS Study Group. N Engl J veel dagen rugpijn zij hadden in de afgelo- pen 4 weken.
Belangrijkste
resultaten.
ren de patiënten in de controlegroep gemid-deld bij 8,1 activiteiten beperkt en zij hadden Bewegen: goed voor het geheugen?
21 dagen rugpijn in de 4 voorgaande weken. Waarom dit onderzoek? Het is onduidelijk of
Ten opzichte van deze controlegroep gaven bewegen op oudere leeftijd de cognitieve alleen 6 lessen alexandertechniek (1,4 min- functies kan verbeteren. Dit te weten is met der beperkte activiteiten en 10 dagen minder name relevant voor ouderen die klagen over pijn) en vooral 24 lessen alexandertechniek het geheugen en/of die een verhoogd risico (3,4 minder beperkte activiteiten en 18 da- gen minder pijn) een significante reductie Hoe werd dit onderzocht? In een multicen-
Onderzoeksvraag. Het onderzoek richt zich
trisch onderzoek werden 20.332 patiënten op de vraag of intensief bewegen de mate Consequenties voor de praktijk. De alexander-
ouder dan 50 jaar die in de afgelopen 120 van cognitieve achteruitgang positief kan techniek blijkt dus effectief bij de behande- ling van chronische of recidiverende rug- Hoe werd dit onderzocht? Er werd gerando-
pijn, terwijl massage of bewegingsadvies deling met acetylsalicylzuur (50 mg) plus niet effectief is. Onduidelijk is echter of er uitgevoerd onder 170 ouderen met klachten bepaalde subgroepen zijn die meer baat (75 mg) plus telmisartan (80 mg) of pla- over het geheugen in Perth, Australië.1 De heb ben bij deze techniek dan andere. Bo- cebo.1 Primaire uitkomstmaat was een interventie bestond uit 3 × 50 min actief be- vendien is de alexandertechniek niet ver- recidief-CVA gedurende 2,5 jaar follow-up. wegen (lopen, fietsen et cetera) gedurende geleken met bijvoorbeeld langdurige fysio- Secundaire uitkomstmaten waren andere 24 weken. De placeboconditie bestond uit therapie of cesartherapie. Ondanks deze cardiovasculaire aandoeningen en de-novo- voorlichting over het geheugen en over de Ned Tijdschr Geneeskd. 2008 22 november;152(47) invloed van gezond eten, alcohol en stress. einde van de interventie (na 6 maanden). Alzheimer. Dit rechtvaardigt een actief be- Metingen werden verricht op het tijdstip van leid ten aanzien van bewegen bij patiënten 6, 12 en 18 maanden. De belangrijkste uit- beide groepen respectievelijk 0,73 punt die klagen over een verminderd geheugen. (95%-BI: –1,27-0,03) en 0,04 punt (95%- Cog, een cognitievefunctiescore, over een Literatuur
Consequenties voor de praktijk. Hoewel in
Belangrijkste resultaten. De analyse toonde
bescheiden mate, toont de studie aan dat Foster JK, Bockxmeer FM van, Xiao J, et al.
aan dat de ADAS-Cog-score in de interven- 150 min bewegen per week goed is voor het Effect of physical activity on cognitive func-tion in older adults at risk for Alzheimer tiegroep verbeterde met 0,26 punt (95%-BI: geheugen, waarbij de verschillen tussen de disease: a randomized trial. JAMA. 2008; –0,89-0,54) ten opzichte van die in de pla- cebogroep, waarin de score verslechterde met wat bekend is over de cholinesterase- met 1,04 punt (95%-BI: 0,32-1,82) aan het remmers bij patiënten met de ziekte van i n g e z o n d e n
(Buiten verantwoordelijkheid van de redactie. dig voor deze omzetting. Een dieet zonder Stukken dienen binnen 6 weken na het ver- vis met groenten die rijk zijn aan ALA en Literatuur
schijnen van het artikel te worden ingestuurd. De redactie behoudt zich het recht voor ze te arm aan LA kan daarom resulteren in even 1 Meyer BJ, Mann NJ, Lewis JL, Milligan GC, bekorten; stukken langer dan 350 woorden Sinclair AJ, Howe PR. Dietary intakes and komen niet voor plaatsing in aanmerking.) food sources of omega-6 and omega-3 polyunsaturated fatty acids. Lipids. 2003; taten is de slogan ‘visolie, goed voor hart en Visvetzuren en hart- en vaatziekten –
bloedvaten’ inmiddels volledig geaccep- 2 Gool CJ van. Perinatal essential fatty acids een update
teerd. De analogie met de slogan van 40 jaar and atopy. Maastricht: Universitaire Pers Maastricht; 2002.
Volgens Brouwer en Katan zijn visvetzuren geleden, namelijk ‘linolzuur, goed voor hart essentiële vetzuren (2008:2009-14). Dit is en bloedvaten’, is treffend. Linolzuur ver- echter onjuist. Er zijn namelijk slechts twee laagt het cholesterolgehalte, hetgeen geas- plasma concentrations of cardioprotective (n-3) fatty acids in humans. J Nutr. 2006; essentiële vetzuren: linolzuur (LA, een socieerd wordt met een afname van hart- en omega-6-vetzuur) en α-lino leenzuur (ALA, 4 Hu FB. The balance between omega-6 and een omega-3-vetzuur).1 ALA kan in het li- verzadigde vetten massaal vervangen door omega-3 fatty acids and the risk of coronary heart disease. Nutrition. 2001;17:741-2.
linolzuur (de verhouding LA:ALA was vroe- 5 Mozaffarian D, Ascherio A, Hu FB, Stampfer ger 3:1, nu is deze 15:1). Visolie verhoogt het MJ, Willett WC, Siscovick DS, et al. Interplay in docosahexaeenzuur (DHA).2 EPA en EPA-gehalte, hetgeen geassocieerd wordt between different polyunsaturated fatty acids and risk of coronary heart disease in DHA, de visvetzuren, zijn dus per definitie De auteurs zijn zeer creatief in het inter- Riggs JA, Lands WE. Healthy intakes of n-3 and n-6 fatty acids: estimations considering preteren van niet-geblindeerde onderzoeks- ding is al jaren een feit, maar het aantal HVZ worldwide diversity. Am J Clin Nutr. 2006; gegevens. De positieve resultaten van de straks een hoog visvetzuurgehalte in de voe- 7 Mozaffarian D, Rimm EB. Fish intake, con- danks de afwezigheid van blindering, een ding eveneens een feit is, is goed onderzoek gunstig effect van visvetzuren. De negatieve nodig, niet alleen naar EPA, maar ook naar resultaten van DART-2 zijn, dankzij de af- wezigheid van blindering, waarschijnlijk derzoek naar het remmende effect van LA vertekend. Uit de hoge uitgangswaarden op het EPA-gehalte in het bloed hadden in voor EPA in het plasma in de JELIS-studie dit artikel niet mogen ontbreken. Dergelijk zou blijken dat de deelnemers veel vis aten. De reactie van collega Pelsser berust onzes Hoewel EPA veel voorkomt in vis, kan het gevoerd, omdat het verminderen van LA in niet gelijkgesteld worden aan vis. Meer EPA in het bloed kan ook het resultaat zijn van vendien is het bestaande onderzoek van (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA) zijn es- de omzetting van ALA in EPA,3 die overigens sentieel als bouwstenen van de retina en het zenuwstelsel en als precursors van eicosa- minder omega-6-vetzuren bevat;2 4-6 ALA en noïden. Als men te weinig van deze visvet- zuren eet, kunnen de tekorten die daardoor Ned Tijdschr Geneeskd. 2008 22 november;152(47)

Source: http://www.cyas.nl/Uploaded_Files/439_NTvGReferaten.pdf