sprzyjaj¹ eliminacji anestetyku z tkanek i szybszemu
towarzysz¹cych zniesieniu przewodnictwa nerwowego
przechodzeniu do krwioobiegu, a wiêc akumulacji we
na danym obszarze takich jak np. mrowienie wargi.
Mog¹ one bowiem wywo³aæ lêk u dziecka i przyczyniæ
W przypadku zabiegów chirurgicznych zmniejszaj¹
siê do utraty zaufania do lekarza, który nie uprzedzi³
one tak¿e krwawienie w obszarze pola zabiegowego.
dziecka, ¿e co dziwnego stanie siê z jego buzi¹.
Znieczulenie miejscowe w stomatologii dzieciêcej
Jednak¿e, wszystkie rodki obkurczaj¹ce naczynia s¹
¯adna z technik znieczulenia miejscowego nie
substancjami sympatykomimetycznymi posiadaj¹cymi
gwarantuje pe³nego sukcesu w uzyskaniu znieczulenia
w³asne dzia³ania uboczne takie jak: tachykardia,
u ka¿dego dziecka. Przydatne jest jednak kierowanie siê
arytmia, nadcinienie, dr¿enia, bóle g³owy i lêk. Dane
pewnymi wskazówkami, aby zabieg przeprowadziæ
z pimiennictwa wskazuj¹, ¿e aby unikn¹æ
w sposób jak najmniej traumatyczny i bezpieczny.
Local anaesthesia in paediatric dentistry
wymienionych powy¿ej skutków ubocznych nie
W przypadku wykonywania znieczuleñ u ma³ych dzieci
powinno siê przekraczaæ stê¿enia epinefryny 1:100 000
wskazane mo¿e byæ delikatne unieruchomienie g³owy
(5,6). Nale¿y równie¿ pamiêtaæ, ¿e bezwzglêdnymi
pacjenta i kontrolowanie ruchów r¹k. Niekontrolowany
przeciwwskazaniami dla stosowania rodków
ruch g³ow¹ lub uderzenie operatora rêk¹ mo¿e
*Agnieszka Bruzda-Zwiech, Katedra i Zak³ad Stomatologii Wieku Rozwojowego UM w £odzi;
obkurczaj¹cych naczynia s¹: zaburzenia rytmu serca
przyczyniæ siê do zbyt silnego wbicia ig³y w tkanki
Kierownik Katedry prof. dr hab. n. med. Magdalena Wochna-Sobañska
i przewodnictwa, niewydolnoæ naczyñ wieñcowych,
miêkkie lub okostn¹ a spowodowane tym dolegliwoci
nadcinienie têtnicze, astma oskrzelowa, nadczynnoæ
bólowe mog¹ wywo³aæ trwa³y uraz w psychice dziecka.
S³owa kluczowe: rodki znieczulaj¹ce, znieczulenie
W stomatologii dzieciêcej stosuje siê rodki znieczul-
gruczo³u tarczowego, jaskra i niewyrównana cukrzyca,
Nale¿y pamiêtaæ, ¿e nawet bardzo precyzyjnie
aj¹ce z grupy amidów. Pierwszym z nich by³a
przyjmowanie przez pacjentów inhibitrow MAO lub
wykonane znieczulenie wi¹¿e siê z pewn¹ doz¹
zsyntetyzowana w 1943 roku i wprowadzona do
trójcyklicznych antydepresantów (3,8). W ka¿dym
dyskomfortu. W celu zmniejszenia dolegliwoci
Key words: anaesthetic agents, local anaesthesia in
przypadku przed podaniem znieczulenia miejscowego
bólowych przed wkuciem ig³y w b³onê luzow¹
w 1948 roku lidokaina (3). Obecnie najczêciej
konieczne jest zebranie dok³adnego wywiadu z rodzi-
wskazane jest powierzchowne znieczulenie 2 %
stosowane preparaty z tej grupy to: 2% lidokaina
cami pacjenta w kierunku wystêpowania chorób
lignokain¹ w postaci ¿elu. By uzyskaæ maksymalny efekt
Streszczenie: Redukcja bólu towarzysz¹cego zabie-
z epinefryn¹ o stê¿eniu 1: 100.000 (Xylocaine), 3%
ogólnoustrojowych oraz uczuleñ na rodki znieczula-
¿el musi byæ na³o¿ony na b³onê luzow¹ na okres, co
gom stomatologicznym stanowi jeden z najwa¿niej-
mepiwakaina, 2% mepiwakaina z lewoepinefryn¹ 1:
j¹ce. rodkiem miejscowo znieczulaj¹cym o najwiê-
najmniej 1-2 minut. Czas utrzymywania siê znieczulenia
szych aspektów w postêpowaniu z dzieckiem
20.000, 4% prilokaina (Citanest), 4% prilokaina
powierzchniowego po zastosowaniu 2% lidokainy
kszym ryzyku wyst¹pienia reakcji uczuleniowej jest
w gabinecie dentystycznym. Chocia¿ znieczulenie
z epinefryn¹ 1:200.000 (Citanest Forte), 0,5 %
prokaina. Antygenem wydaje siê byæ kwas paraamino-
Stosuj¹c rodki miejscowo znieczulaj¹ce nale¿y
miejscowe jest najpowszechniej stosowan¹ metod¹
bupiwakaina z epinefryn¹ 1: 200.000 (Mercaine), 4%
benzoesowy (PABA), który jest metabolitem rozpadu
pamiêtaæ, ¿e na komfort zabiegu maj¹ wp³yw szybkoæ
znoszenia bólu, nadal jednak istnieje potrzeba
artykaina z epinefryn¹ 1:100.000 (Ultracaine D-S Forte),
prokainy (2). Reakcje alergiczne na rodki miejscowo
podawania rodka znieczulaj¹cego i zwi¹zane z tym
ograniczenia inwazyjnoci tej techniki i stosowania
4% artykaina z epinefryn¹ 1:200.000 (Ultracaine DS)
znieczulaj¹ce z grupy amidów s¹ doæ rzadkie (4).
cinienie oraz temperatura i pH podawanych p³ynów.
bardziej komfortowych sposobów aplikacji znieczuleñ.
Anderson. U dzieci stosowaæ mo¿na prawie wszystkie
W przypadku pacjentów z dodatnim wywiadem
Przy zbyt szybkim podawaniu rodka znieczulaj¹cego
Celem pracy by³o zebranie dostêpnych danych
miejscowe anestetyki z dodatkiem rodków obkurcza-
dotycz¹cym uczuleñ na rodki znieczulaj¹ce konieczne
cinienie p³ynu wyrzucanego z ig³y iniekcyjnej znacznie
dotycz¹cych znieczuleñ miejscowych u dzieci.
j¹cych naczynia krwionone. Zaleca siê jednak preparaty
jest skierowanie pacjenta do alergologa w celu
przewy¿sza cinienie ródtkankowe, powoduj¹c
Przedstawiono najczêciej stosowane rodki miejsco-
o krótkotrwa³ym dzia³aniu (4), z tego wzglêdu
w miejscu podania uszkodzenia mechaniczne (12) a tym
wo znieczulaj¹ce oraz techniki ich iniekcji.
stosowanie bupiwakainy polecane jest po 12. roku ¿ycia.
Dokonuj¹c wyboru rodka znieczulaj¹cego nale¿y
samym wzrost bolesnoci iniekcji. Czas trwania iniekcji
Dawka maksymalna rodków znieczulaj¹cych jest
uwzglêdniæ czas dzia³ania znieczulenia na miazgê
nie powinien byæ krótszy ni¿ 15 sekund na ka¿de 0.5
Summary: Pain releasing is one of the most important
uzale¿niona od masy cia³a dziecka i powinna byæ ni¿sza
zêbow¹ oraz na okoliczne tkanki miêkkie. redni czas
cm3 anestetyku (8). Badania prowadzone przez
aspects in dental child management. Although local
ni¿ u doros³ych. Maksymalne dawki w mg/kg masy cia³a
zniesienia przewodnictwa w miazdze po zastosowaniu
Maragakisa i wsp. na grupie dzieci od 5-6 roku ¿ycia
anaesthesia is the most popular and most often used
dziecka wynosz¹ odpowiednio: 2% lidokainy
2% lidokainy z epinefryn¹ wynosi 60 minut, po
wykaza³y, ¿e zachowywa³y siê one spokojnie podczas
technique, there is still a need of limiting the invasive
z epinefryn¹ i mepiwakainy w stê¿eniu 2% - 4.4;0.5%
zastosowaniu 2% mepiwakainy 60 do 90 minut, 0.5%
iniekcji, jeli czas podawania 1.8 ml p³ynu
nature of the injection and finding more comfortable
bupiwakainy 1.3; 4% artykainy 5.0 (5,6).
bupiwakainy -90 do180 minut. Czas dzia³ania
znieczulaj¹cego wynosi³ 36-161 sekund (13). Równie¿
means for anaesthesia before dental procedures.
Po wstrzykniêciu do tkanek rodek znieczulaj¹cy
anestetyku na tkanki miêkkie jest d³u¿szy i wynosi
Jonem i wsp. zaobserwowali odwrotn¹ korelacjê miêdzy
The purpose of this paper is to summarize data
czêciowo przenika do krwioobiegu, gdzie wi¹¿e siê
odpowiednio dla 2% lidokainy z epinefryn¹ oraz 2%
szybkoci¹ podawania rodka znieczulaj¹cego
concerned with local anaesthesia in children.
z bia³kami osocza (g³ównie z kwasami alfa-1-
mepiwakainy oko³o 3 godzin, natomiast dla
a dyskomfortem w trakcie tego zabiegu (14). Do iniekcji
Anaesthetic agents and different techniques of
glikoproteinowymi i z albuminami) a czêæ wnika do
stosowane powinny byæ rodki o temperaturze 21 do 37
administering local anesthesia are presented.
krwinek. W pocz¹tkowej fazie cz¹steczki rodka
Podanie znieczulenia miejscowego powinno byæ
stopni Celsjusza, w zwi¹zku z tym rodki te powinny
znieczulaj¹cego wychwytywane s¹ przez narz¹dy
poprzedzone odpowiednim przygotowaniem dziecka.
byæ po wyjêciu z lodówki, przed podaniem, ogrzane do
Walka z bólem odgrywa podstawow¹ rolê w stomato-
o du¿ym stopniu perfuzji (mózg, serce, w¹troba).
tej temperatury. Przechowywanie ampu³ek w wy¿szej
logii dzieciêcej. Najbardziej rozpowszechnion¹ metod¹
W drugiej fazie rozpoczyna siê ich metabolizm
z pacjentami w wieku rozwojowym jest metoda Tell -
temperaturze zwiêksza ryzyko rozwoju bakterii, podnosi
znoszenia bólu towarzysz¹cego przeprowadzaniu
i wydalanie (cyt.3). Metabolizm rodków miejscowo
Show -Do (powiedz, poka¿, zrób), opracowana
aktywnoæ adrenaliny w roztworze, a tak¿e obni¿a pH
zabiegów stomatologicznych jest stosowanie
znieczulaj¹cych z grupy amidów zachodzi g³ównie
przez Addelsona w 1959 roku (9). Podstaw¹ tej metody
p³ynu. Czym ni¿sze pH roztworu, tym wiêkszy
znieczulenia miejscowego, zarówno nasiêkowego jak
w w¹trobie. Istnieje wiêc koniecznoæ modyfikacji
jest opisanie dziecku, co zamierzamy zrobiæ,
dyskomfort podczas zabiegu. Preparaty do znieczuleñ
i przewodowego. Czêsto jednak lekarz, który planuje
dawki u pacjentów ze schorzeniami przebiegaj¹cymi
zademonstrowanie u¿ywanych narzêdzi i sposobu ich
miejscowych ró¿ni¹ siê pomiêdzy sob¹ wartociami pH
wykonanie znieczulenia miejscowego u pacjentów
z obni¿on¹ sprawnoci¹ metaboliczn¹ w¹troby (7).
dzia³ania a dopiero nastêpnie wykonanie zabiegu.
dla 2% lignokainy wynosi ono 6,8 za dla 2% lignokainy
w wieku rozwojowym napotyka na trudnoci.
Natomiast w przypadku znacznego upoledzenia funkcji
Wykonywanie znieczuleñ wymaga zmodyfikowania tej
z adrenalin¹ 3,2. Podanie minimalnej iloci czystej
Podstawow¹ barierê stanowi lêk pacjentów przed
w¹troby konieczna jest konsultacja z lekarzem
metody. Wiêkszoæ lekarzy uwa¿a, ¿e ig³a nie powinna
lignokainy przed iniekcj¹ rodka z adrenalin¹ mo¿e
wk³uciem ig³y. Tak wiêc, pomimo i¿ znieczulenie
prowadz¹cym (6). Nale¿y równie¿ pamiêtaæ, ¿e u ma³ych
byæ pokazywana ma³ym dzieciom, gdy¿ wywo³uje
zredukowaæ ból podczas iniekcji (7). Pomimo znacznej
miejscowe pozwala na bezbolesne wykonanie zabiegu,
dzieci detoksykacja rodków chemicznych jest
u nich silny lêk (10). Z tego wzglêdu nale¿y
skutecznoci rodków miejscowo znieczulaj¹cych
wyzwala siln¹ reakcjê lêkow¹ i spotyka siê z niezrozu-
wolniejsza ni¿ u doros³ych, natomiast niedojrza³oæ OUN
wyt³umaczyæ dziecku, ¿e poczuje delikatne uk³ucie,
czêsto wykonanie iniekcji odbierane jest przez dzieci
mieniem ze strony dzieci. Z pracy Gale'a wynika, ¿e
powoduje wzrost wra¿liwoci na ich toksyczne dzia³ania
pokazaæ jedynie watkê lub tampon nas¹czon¹ ¿elem do
jako wyj¹tkowo przykre. Lêk przed wk³uciem ig³y mo¿e
wród 25 sytuacji wywo³uj¹cych niepokój
(5). Z tego wzglêdu w ka¿dym przypadku zastosowania
znieczulenia powierzchownego i po aplikacji tego
wrêcz uniemo¿liwiæ zastosowanie tej metody redukcji
stomatologiczny widok strzykawki i ig³y iniekcyjnej
rodków do znieczuleñ miejscowych u dzieci nie wolno
rodka wykonaæ iniekcjê (4). Próba ukrycia strzykawki
bólu. Z tego wzglêdu u dzieci z wysokim poziomem lêku
znajduje siê na 4 miejscu (1). Dane z pimiennictwa
przekraczaæ maksymalnej dawki anestetyku i nale¿y
mo¿e jednak byæ przyczyn¹ zaniepokojenia i rozdra¿-
niejednokrotnie konieczne bywa zastosowanie
wskazuj¹ tak¿e, ¿e wykonanie iniekcji wywo³uje
unikaæ podania p³ynu znieczulaj¹cego do naczynia
nienia dziecka. Korzystniejszym rozwi¹zaniem w takim
obawy nie tylko u pacjentów, ale równie¿ u przepro-
krwiononego. Dodawane do znieczuleñ miejscowych
przypadku jest demonstracja strzykawki z zabezpie-
Czynnik psychogenny, jakim jest silny lêk ma równie¿
wadzaj¹cych ten zabieg lekarzy. Badania Dower'a
rodki obkurczaj¹ce naczynia krwionone przed³u¿aj¹
czon¹ ig³¹ (11). Polecane jest u¿ycie strzykawki typu
wp³yw na stopieñ percepcji bólu i mo¿e byæ jedn¹
i wsp. wykaza³y, ¿e 16 % stomatologów uzna³o
dzia³anie anestetyku a poprzez miejscowe zmniejszenie
carpula, gdy¿ zmniejsza to ryzyko wywo³ania
z przyczyn niepowodzenia w uzyskaniu pe³nego
wykonanie znieczulenia miejscowego u dziecka za
przep³ywu krwi w tkankach redukuj¹ jego absorpcjê.
skojarzeñ z wykonywaniem zastrzyku lub
znieczulenia (15). Innymi przyczynami nieskutecznoci
najbardziej stresogenny czynnik zwi¹zany z praktyk¹
Zmniejszone jest równie¿ toksyczne dzia³anie anestetyk
szczepieniem. Zabezpieczenie z ig³y powinno byæ
znieczuleñ miejscowych s¹: niew³aciwa technika
stomatologiczn¹. Jedynie 6% ankietowanych
z uwagi na opónienie wch³aniania do krwioobiegu.
zdjête poza zasiêgiem wzroku pacjenta, bezporednio
znieczulenia, zbyt ma³a dawka znieczulenia, anomalie
stwierdzi³o, ¿e wykonanie znieczulenia nie wywo³uje
U dzieci zastosowanie preparatów znieczulaj¹cych
przed wykonaniem iniekcji. Przed wykonaniem tego
anatomiczne (2). Dzia³anie rodków miejscowo
u nich reakcji stresowej niezale¿nie od typu pacjentów
z zawartoci¹ rodków obkurczaj¹cych naczynia ma
zabiegu konieczne jest odpowiednie umotywowanie
znieczulaj¹cych jest zredukowane w tkankach
(cyt.2). Istnieje wiêc ci¹g³a potrzeba poszukiwania jak
szczególne znaczenie z uwagi na wiêksz¹ frakcjê
pacjenta i wyt³umaczenie celowoci zastosowania
zmienionych zapalnie lub niedokrwionych, których pH
najmniej inwazyjnych metod znieczulenia miejsco-
wyrzutow¹ serca, zwiêkszony przep³yw tkankowy,
znieczulenia miejscowego. Nale¿y tak¿e poinformo-
jest niskie. Zwiêkszone natomiast jest ich przenikanie
wy¿sz¹ podstawow¹ przemianê materii (czynniki te
waæ dziecko o wystêpuj¹cych objawach miejscowych
do krwioobiegu i kumulacja, co prowadzi do
endodontycznych jest znieczulenie domiazgowe.
stanowi¹ nowe aparaty do iniekcji takie jak urz¹dzenie
11. Duggal M., Curzon M., Fayle S., Pollard M.,
Po wk³uciu ig³y w miejsce ods³oniêtej miazgi
Wand czy strzykawki bezig³owe. Odpowiednia
Robertson A.: Techniki odbudowy w stomatologii
W stomatologii dzieciêcej w przypadku zabiegów
natychmiast deponuje siê oko³o 0.1 ml rodka
technika znieczuleñ zapewnia eliminacjê dyskomfortu
zachowawczych i z zakresu endodoncji najczêciej
znieczulaj¹cego, nastêpnie wprowadza siê ig³ê g³êbiej
podczas zabiegów stomatologicznych i sprzyja
12. P¹siek S., Kronic I., Romanowicz M.: Porównanie
stosowane s¹ znieczulenia wewn¹trzustne.
ci¹gle podaj¹c rodek znieczulaj¹cy. Stosuj¹c
kszta³towaniu pozytywnego nastawienia dziecka do
bolesnoci wykonania znieczulenia nasiêkowego
Podczas wykonywania zabiegów na zêbach szczêki
znieczulenie domiazgowe nale¿y pamiêtaæ, ¿e czas
oraz ¿uchwy w jej przednim odcinku w wielu
utrzymywania siê znieczulenia jest o 25% krótszy ni¿
z zastosowaniem strzykawki standardowej i aparatu
przypadkach u dzieci wystarczaj¹ce jest podanie
przy podaniu anestetyku do tkanek oko³ozêbowych (8). Literatura:
iniekcyjnego. Stomat. Wspó³czesna, 2001, 8, 2:39-44
rodka znieczulaj¹cego od strony przedsionka (16).
Nowoæ w technice znieczuleñ stanowi¹ aparaty
1. Gale E.N. Fears of dental situation. J. Dent. Res.
13. Maragakis G.M., Musselman R.J.: The time used to
Niektórzy autorzy, z uwagi na bolesnoæ
administer local anesthesia to 5 and 6 years olds. ASDC
wstrzykiwania rodka znieczulaj¹cego od strony
Aparat iniekcyjny Wand ma wbudowany mikroprocesor,
2. Ram D, Peretz B. Administering local anaesthesia to
Journal of Dentistry for Children, 1996, 20: 321-323
podniebiennej, proponuj¹ zastosowanie znieczulenia
pozwalaj¹cy na kontrolê szybkoci i cinienia, pod
14. Jonem C.M., Heidman J., Gerrish A.C.: Children
dobrodawkowego jako uzupe³nienie znieczulenia od
którym podawany jest rodek znieczulaj¹cy. Czêci¹
current status and prospects for the future.: Int. J.
ratings of dental injection and treatment pain, and the
strony przedsionkowej (7). Wg niektórych autorów
czynn¹ urz¹dzenia Wand jest t³ok, na który nak³ada siê
influence of time taken to administer the injection. Int. J.
znieczulenie nasiêkowe mo¿e byæ równie¿ stosowane
pojemnik, w którym umieszczona jest standardowa
3. Bartkowiak S.B.: Chirurgia szczêkowo-twarzowa.
w przypadku leczenia mlecznych trzonowców ¿uchwy
ampu³ka ze znieczuleniem, po³¹czony cienkim
u dzieci poni¿ej 5 roku ¿ycia. Badania Oulisa i wsp.
plastikowym wê¿ykiem z jednorazow¹, ³atw¹ do
4. Neumann Ch.: Anestezja u dzieci i m³odzie¿y. W:
15. P¹siek S.: Wp³yw stanu emocjonalnego pacjentów
wykaza³y, ¿e znieczulenie to by³o wystarczaj¹ce
uchwycenia, koñcówk¹ do wkrêcenia ig³y. Unikatowym
podczas opracowywania ubytków próchnicowych
rozwi¹zaniem jest zastosowanie w tym urz¹dzeniu,
S. Potoczek, Wyd 1, Urban& Partner, Wroc³aw 1997:
miejscowego. Prot.Stom., 1997, XLVII,2:64-70
i zak³adania koron stalowych. Nie zapewnia³o ona
mechanizmu spustowego uruchamianego naciniêciem
16. Knychalska-Karwan Z.: Stomatologia zachowawcza
jednak pe³nego zniesienia dolegliwoci bólowych
stopy. Peda³ no¿ny w³¹cza równie¿ odpowietrzenie oraz
5. Anderson J.A., W. F. Vann, D.C.Dilley.: Pain and
wieku rozwojowego. wyd.VII, Kraków 1999, 475-482
podczas zabiegów amputacji przy¿yciowej miazgi (17).
w zale¿noci od si³y nacisku reguluje prêdkoæ
anxiety control. Pediatric Dentistry infancy through
17. Oulis C.J., Vadiakas G.P. Vasilopoulou A.: The
Znieczulenie do otworu ¿uchwowego (blokada nerwu
podawania znieczulenia. Urz¹dzenie Wand mo¿e
adolescence. J. R. Pingham, WB. Saunders Company.
zêbodo³owego dolnego) jest najczêciej wykony-
effectiveness of mandibular infiltration compared to
wanym znieczuleniem przewodowym u dzieci. Nale¿y
Aparat s³u¿y do wykonania znieczulenia nasiêkowego,
6. Meechan J.: How to avoid local anaesthetic toxicity.
mandibular block anesthesia in treating primary molars
pamiêtaæ, ¿e istnieje ró¿nica w po³o¿eniu otworu
przewodowego (nerwu zêbodo³owego dolnego, do
in children. Pediatrics in Dentistry, 1996, 18:301-305
¿uchwowego u doros³ych i dzieci. Otwór ¿uchwowy,
otworu podniebiennego, do otworu przysiecznego)
7. Welbury R.R.: Paediatric Dentistry. 1997 Oxford
18. Barañska-Gachowska M.: Endodoncja wieku
przez który wnika nerw zêbodo³owy dolny u dzieci jest
i ródwiêzad³owego. Wielu autorów wskazuje na
po³o¿ony ni¿ej i g³êbiej na powierzchni ga³êzi ¿uchwy
redukcje dyskomfortu podczas wykonywania znie-
8. Arabska-Przedpe³ska G.: Endodoncja. Med. Tour
i wraz z rozwojem szkieletu twarzy przesuwa siê ku
czuleñ urz¹dzeniem Wand. Gibson i wsp. porównywali
Press International Wyd. Med. Warszawa 1994:103-
19. Gibson RS, Allen K, Hutfless S, Beiraghi S The Wand
górze ga³êzi ¿uchwy. U dzieci do 4 roku ¿ycia znajduje
zachowania dzieci w wieku 5-13 lat, podczas znieczuleñ
vs. traditional injection: a comparison of pain related
siê on poni¿ej powierzchni ¿uj¹cej mlecznych
w szczêce wykonanych aparatem Wand oraz metod¹
9. Donald R.E., Avery D.R.: Dentistry for the child and
trzonowców, u dzieci starszych na wysokoci
behaviors: Pediatr. Dent. 2000, 22(6):458-62
tradycyjn¹ od strony przedsionkowej lub podniebiennej.
adolescent. Mosby Year Book Inc. Six edition.1994: 32-
powierzchni ¿uj¹cej ostatniego dolnego trzonowca
Pacjenci znieczulani urz¹dzeniem Wand wykazywali
20. Primosch RE, Brooks R.: Influence of anesthetic flow
mniej niespokojnych zachowañ podczas pierwszych 15
10. Adlow R.J., Rock W.P.: A manual of Paediatric
rate delivered by the Wand Local Anesthetic System on
Technik¹ pozwalaj¹c¹ na ograniczanie iloci p³ynu
sekund iniekcji (znamiennie rzadziej wystêpowa³y takie
Dentistry. Churchill Livingstone. Fourth edition.
pain response to palatal injections. Am. Dent. J.2002,
znieczulaj¹cego (0,12-0,2 ml na jeden korzeñ)
reakcje jak p³acz, ruch cia³em, rzadziej te¿ konieczne
(6,7,8,18), a wiêc ograniczenia ryzyka wyst¹pienia
by³o zastosowanie unieruchomienia). Ró¿nice te
powik³añ ogólnoustrojowych jest znieczulenie
wyraniej zaznacza³y siê podczas wykonywania
ródwiêzad³owe. Zabieg ten wykonuje siê za pomoc¹
znieczuleñ metod¹ tradycyjn¹ od strony podniebiennej
specjalnych strzykawek cinieniowych. Znieczulenie
(7). Badania Hochmana przeprowadzone na grupie 50
dowiêzad³owe mo¿na wykonaæ przy u¿yciu
stomatologów wykaza³y, ¿e ocenili oni dyskomfort
strzykawek tradycyjnych lub carpuli, jest ono wtedy
zwi¹zany ze znieczuleniem wykonanym aparatem
jednak mniej skuteczne (8). Obszar znieczulenia
iniekcyjnym jako 2 do 3 razy mniejszy ni¿ przy
ograniczony jest do pojedynczego zêba, co redukuje
zastosowaniu tradycyjnej strzykawki (wg 2). Primosh
niebezpieczeñstwo przygryzienia wargi, policzka lub
i wsp. zwrócili uwagê na odpowiedni wybór szybkoci
jêzyka, bêd¹ce czêstymi powik³aniami u dzieci
podawania rodka znieczulaj¹cego urz¹dzeniem Wand.
w przypadku stosowania znieczuleñ nasiêkowych
Ich badania wykaza³y, ¿e iniekcja 0.3 ml rodka
i przewodowych. Ta technika znieczuleñ polecana jest
znieczulaj¹cego przy sta³ym wolnym przep³ywie (czas
u pacjentów z hemofili¹, u których powinno unikaæ siê
przep³ywu 1 ml -161 sekund) by³a znamiennie mniej
wk³uæ g³êboko w tkanki jak to ma miejsce przy
bolesna ni¿ przy przep³ywie 1ml/ 29 sekund (21).
wykonywaniu znieczulenia do otworu ¿uchwy (7,18).
W przypadku postêpowania stomatologicznego
Jednak¿e, wad¹ tej techniki znieczulenia jest ryzyko
z dzieæmi wykazuj¹cymi silny lêk przed wk³uciem ig³y
wyst¹pienia martwicy brodawki dzi¹s³owej oraz
mo¿na podj¹æ próbê zastosowanie strzykawek
uszkodzenia zawi¹zku zêba sta³ego, (co mo¿e
bezig³owych (Syrijet). Ich dzia³anie polega na
powodowaæ zaburzenia jego mineralizacji) przy
impregnacji tkanek rodkiem znieczulaj¹cym
z n i e c z u l a n i u t r z o n o w c ó w m l e c z n y c h ( 4 ) .
wyrzucanym ze strzykawki w¹skim strumieniem pod
Niebezpieczeñstwo takie istnieje w przypadku
wysokim cinieniem (jednorazowy wyrzut 0.05 ml). Ten
rozpoczêtej resorpcji korzeni zêbów mlecznych, gdy
sposób znieczulenia jest zwi¹zany z mniejszym
zawi¹zek zêba sta³ego nie jest ju¿ chroniony przez
dyskomfortem, gdy¿ pacjent odczuwa jedynie lekkie
przegrodê kostn¹ oddzielaj¹c¹ go od zêba mlecznego
punktowe uderzenie (3). Badania prowadzone przez
(18). Znieczulenie to jest przeciwwskazane
Saravia i wsp. na grupie dzieci w wieku 5-15 lat
w przypadku zêbów sta³ych z niezakoñczonym
wykaza³y, ¿e ten sposób znieczuleñ jest pozytywnie
rozwojem korzeni, gdy¿ mo¿e prowadziæ do
odbierany przez dzieci. Ponad 73% dzieci preferowa³o
nieodwracalnego uszkodzenia zêbnej, zw³aszcza
w przypadku nieodpowiedniej techniki znieczulenia
Lekarz pedodonta powinien zawsze mieæ na uwadze
(7). Przeciwwskazaniem miejscowym s¹ równie¿ z³a
fakt, ¿e dzieci s¹ najbardziej wymagaj¹c¹ grup¹
higiena jamy ustnej oraz stany zapalne przyzêbia
pacjentów. Nale¿y wiêc do³o¿yæ wszelkich starañ aby
i ropne zapalenia tkanek oko³owierzcho³kowych.
wykonywane zabiegi by³y bezbolesne, lub ból by³
Nale¿y równie¿ pamiêtaæ, ¿e podanie znieczulenia
ródwiêzad³owo mo¿e spowodowaæ bakteriemiê (8),
Wszyscy czêsto zapominamy, ¿e wykonanie
z tego wzglêdu nie powinno byæ ono stosowane bez
znieczulenia miejscowego wymaga czasu i cierpliwoci.
os³ony antybiotykowej u pacjentów, u których istnieje
Przy zastosowaniu znieczulenia powierzchownego
ryzyko wyst¹pienia zapalenia wsierdzia.
i powolnej aplikacji wiêkszoæ znieczuleñ mo¿e byæ
Metod¹ znieczulenia stosowan¹ w trakcie zabiegów
wykonane bezbolenie. Niew¹tpliwe u³atwienie
Liste d’exemples de médicaments non visés par le Code Mondial AntiDopage Liste des Interdictions 2010, médicaments pouvant donc être utilisés par le sportif. Actos (12.3) Dafalgan (3) Glucophage (12.5) Aerius (6) Dakar (1.1) Glucovance (12.6) Afebryl (3) Daonil (12.1) Glurenorm (12.1) Agiocur (1.4) Darlin (1.4) Guttalax (1.4)
PEDIATRIC INTAKE FORM Last name:________________________ First name and initial: ___________________ Parent(s)/Guardian(s): ____________________________________________________ Address: ___________________________________ City: __________________ Province: _________________ Postal Code: ____-____ Telephone: (___) ___-____ Date of birth: yyyy/mm/dd Height: _________________________ Weight: ___